Η Ίδα

Έξι χιλιόμετρα από τον Εξαπλάτανο και σε υψόμετρο 190 μ. βρίσκεται το χωριό Ίδα. Παλιά το χωριό λεγόταν Στράιστα . Μετονομάστηκε Ίδα το 1925. Το όνομα Ίδα δόθηκε στο χωριό από το ψευδώνυμο Καπετάν Ίδας του Ίωνα Δραγούμη, ο οποίος κατά τον Μακεδονικό Αγώνα παρέμεινε αγωνιζόμενος στο μοναστήρι του Αγίου Μηνά Νερομύλων για ένα τετράμηνο.
Κατά την παράδοση το χωριό ήταν χτισμένο ένα χιλιόμετρο βορειότερα και λεγόταν Γραμμάδα. Ήταν το πιο ζωντανό χωριό της περιοχής. Καταστράφηκε από τα στρατεύματα  του Βούλγαρου Σαμουήλ το 1014  μ. Χ. Οι κάτοικοι τότε σκορπίστηκαν. Οι άντρες πήγαν σ'ένα βυζαντινό κάστρο επί της Εγνατίας οδού, ενώ τα γυναικόπαιδα εγκαταστάθηκαν στη σημερινή θέση δίνοντας στον νέο οικισμό το όνομα Στράιστα ή Στάνιτσα (= στην άκρη). Από το όνομα του ναού της Γραμμάδας, που ήταν αφιερωμένος στην Ανάληψη του Σωτήρος, η πανήγυρη του χωριού γίνεται την ημέρα αυτής της γιορτής, ενώ ο ναός της Ίδας είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο.
Ο πληθυσμός της Ίδας (ορθότερα του Ίδα) είναι ντόπιος και παραμένει γενικά σταθερός. Με βάση την απογραφή του 1991 είναι 671 κάτοικοι, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία. Ξακουστή παραγωγή του χωριού είναι το τσίπουρο
Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα το χωριό έδωσε δυναμικά το παρόν του τα . Από εδώ αναδείχτηκαν οι μακεδονομάχοι Παπαχρήστος Δημήτριος,Νικολάου Μανώλης, Μπλαδένης Μιλτιάδης, Μπλαδένης Δημήτριος,  Ίτσου Ανδρέας, Μπέντσης Απόστολος. Ο Παπαχρήστος Δημήτριος γεννήθηκε το 1880. Υπήρξε ιερέας και κατατάχτηκε στο ανταρτικό σώμα του Παύλου Μελά. Εργάστηκε με όλες του τις δυνάμεις, για να εκριζώσει τους Βουλγάρους και την προπαγάνδα τους από τη Μακεδονία. Νοσταλγούσε να αντικρύσει την ελληνική σημαία να κυματίζει στο ακριτικό χωριό του και το πέτυχε. Μετά το θάνατο του Μελά έγινε πληροφοριοδότης του οπλαρχηγού Νίκανδρου, μεταφορέας όπλων και επικηρύχτηκε από τους Βουλγάρους. Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας τιμήθηκε από την ελληνική πολιτεία με βιβλιάριο Μακεδονομάχου. Όσο ζούσε, έλεγε :"δεν ξεχνώ την εποχή εκείνη που ήμουν αναγκασμένος να κρατώ στο ένα μου χέρι το θυμιατό και στο άλλο το πιστόλι. Κάτω από την Αγία Τράπεζα κρύβαμε ντουφέκια μας, έτοιμοι για κάθε στιγμή".
Αξιοθέατο του χωριού είναι η παλιά εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που χτίστηκε γύρω στο 1800 και είναι εσωτερικά τοιχογραφημένη.
Έχει όμορφο δημοτικό σχολείο, καινούργια εκκλησία και παιδικό σταθμό.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

© 2006 Γ.Λ. Εξαπλατάνου, επιμέλεια ιστοσελίδας: Θόδωρος Λ. Καρτσιώτης

Προτεινόμενη Ανάλυση: 1024 x 768